بررسی کامل انواع وام ها در ایران (۱۴۰۳) + شرایط دریافت وام و نحوه پرداخت
وامهای بانکی، واژه‌ای است که برخی از افراد یا حتی شما ممکن است با شنیدن آن دچار استرس و اضطراب شوید. چرا که معمولا با بدهی و ضمانت همراه هستند.
در دنیای امروز و به خصوص در شرایط اقتصادی فعلی ایران، یکی از مهم‌ترین راه‌های تامین مالی، گرفتن وام است.
بسیاری از افراد برای خرید خانه دلخواه خود، ماشین موردنظر یا شروع بیزنسی که مدت‌ها به فکر انجامش بوده‌اند، وام می‌گیرند. وام‌ها در واقع یک نوع قرض موقت هستند که از سمت بانک‌ها به افراد داده می‌شوند. انواع مختلفی از وام وجود دارد.
امروز در این مطلب قصد داریم شما را با انواع وامهای بانکی در ایران، میزان پرداختی آن‌ها، شرایط دریافت و چگونگی بازپرداخت آن‌ها آشنا کنیم. با ما در ادامه این مقاله همراه باشید.
وام چیست
قطعا شما یا یکی از اعضای خانواده یا دوستانتان تا به حال وام گرفته‌اید. یکی از تسهیلات و خدمات بانک‌ها، دادن وام به متقاضیان از صندوق اعتبارات بانک است. وام در واقع نوعی قرض است. فردی که وام را دریافت می‌کند، ضمن برطرف شدن نیاز مالی‌اش، موظف است که برابر مبلغ وام گرفته شده به علاوه سود آن را در موعد مقرر پرداخت کند. این کار اعتبار بانک را نیز افزایش می‌دهد. بنابراین پروسه گرفتن و اعطای وامهای بانکی هم برای گیرنده و هم برای بانک سودمند است.
فرد گیرنده وام، متعهد می‌شود که در أقساط بلندمدت و ماهانه، بازپرداخت وام خود را در زمان معین پرداخت کند. اغلب بانک‌ها برای پرداخت وام به فرد متقاضی، معمولا شرایط سختی را در نظر دارند و بسیاری از افراد نمی‌توانند این شرایط را مهیا کنند. این تضمینات شامل ضامن معتبر، سند ملک یا خودرو، بررسی سابقه تکرانش‌های بانکی و … می‌باشد. این‌ها در واقع به بانک تضمین می‌دهد که فرد در پرداخت أقساط کوتاهی نمی‌کند.
در شرایطی که سند خودرو یا ملک برای ضمانت در گرو بانک باشد، طبق قانون بانک می‌تواند املاک را ضبط و به مزایده بگذارد. سپس بانک مبلغ وام و سود خود را از آن برمی‌دارد و مابقی را به وام گیرنده برمی‌گرداند.
چگونه بودجه لازم برای أنواع وامهای بانکی را فراهم می‌کنند؟
بودجه مورد نیاز بانک‌ها برای اعطای وام از روش‌های متخلفی تامین می‌شود اما به طور کلی شامل روش‌های زیر است:
- سود حاصل از وامهای قبلی: بیشترین درآمد بانک‌ها، از سود وام‌هایی است که به شرکت‌ها یا افراد داده‌اند.
- سرمایه‌گذاری در پروژه‌ها: برخلاف تصور اکثر ماها که فکر می‌کنیم بانک‌ها فقط وظیفه نگهداری و ذخیره پول را برعهده دارند، بسیاری از بانک‌ها در زمینه‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند و سود حاصل از آن را وارد چرخه کار خود می‌کنند.
- بودجه دولتی: در برخی موارد نیز بانک‌ها بودجه لازم را از صندوق ذخایر دولتی برمی‌دارند و بعد مجدد جایگزین می‌کنند.
- درآمد حاصل از کارمزد: کارمزد‌های انتقال وجه و موجودی حساب، یکی از ساده‌ترین راه‌هایی است که بانک‌ها می‌توانند به وسیله آن، بودجه موردنیاز خود را تامین کنند.
أنواع وامهای بانکی در ایران
وامهای بانکی در ایران انواع مختلفی از جمله وام خرید مسکن، وام خرید خودرو، وام ازدواج و وام قرض‌الحسنه و…را شامل می‌شوند. اما مبلغ دریافتی از هر وام، نحوه دریافت و شرایط بازپرداخت آن‌ها باهم متفاوت است و به نوع بانک نیز بستگی دارد. در ادامه به معرفی انواع وامهای بانکی در ایران و شرایط دریافت آن‌ها می‌پردازیم.
انواع وام مسکن:
وام مسکن یکی از انواع وامهای اعطایی در بانک‌های مختلف ایران به ویژه بانک مسکن است. این بانک طرح‌های مختلفی را برای وام مسکن ارائه می‌دهد که شامل:
- وام خرید مسکن: اگر قصد خرید خانه دارید، میتوانید با سند ملک از سایت بانک مسکن به صورت آنلاین اقدام به دریافت وام کنید. سن متقاضیان حتما باید بالای ۱۸ سال باشد.
- وام ساخت مسکن: اگر برای ساخت خانه‌ی خود با کمبود نقدینگی مواجه شده‌اید، بانک مسکن وام ساخت خانه را برای شما ارائه می‌کند. میتوانید از سایت این بانک اقدام به دریافت وام کنید.
- وام تعمیرات (وام جعاله) مسکن: اگر به هر علتی نیاز به بازسازی یا تعمیر محل زندگی خود دارید، میتوانید از وام تعمیرات یا وام جعاله برای این کار استفاده کنید. با مراجعه به بانک‌های گردشگردی، ملی و بانک مسکن درخواست خود را ثبت کنید.
- وام اجاره مسکن: این مدل از وامهای بانکی به عنوان یک کمک‌هزینه برای اجاره‌نشین‌ها و تامین هزینه پیش‌پرداخت منزل است. با مراجعه به سایت mrud.ir میتوانید درخواست خود را ثبت کنید.
- وام مسکن فرزند سوم: این وام برای کمک به خانواده‌هایی است که فرزند سوم آن‌ها بعد از سال ۱۳۹۹به دنیا آمده باشند. ثبت‌نام از طریق سایت mrud.ir قابل انجام است.
- وام خانه‌اولی‌ها: اگر هیچ واحد یا ملکی در۵ سال گذشته به نام خود یا افراد تحت سرپرستی خود نداشتید، و از تاریخ ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ از امکانات دولتی برای خرید خانه استفاده نکرده‌اید، میتوانید از طرق سایت mrud.ir برای دریافت این وام بانکی اقدام کنید.
- وام مسکن روستایی: افرادی که در شهرهایی با جمعیت زیر ۲۵هزار نفر زندگی می‌کنند، می‌توانند از این وام بهره‌مند شوند. ثبت‌نام از طرق سایت نشانیbank-maskan.ir امکان‌پذیر است.
- وام مسکن زوجین: این وام کمک‌هزینه خرید خانه برای زوج‌ها است. برای دریافت وام به bank-maskan.ir مراجعه کنید.
- وام مسکن بهزیستی: این وام بانکی برای افراد تحت پوشش سازمان بهزیستی درنظر گرفته شده است. جهت دریافت وام به سایت mrud.ir مراجعه کنید.
- وام مسکن جوانان: شرط دریافت این وام باز کردن حساب پس‌انداز کوتاه‌مدت و داشتن حداقل ۱۸ سال است.
- وام مسکن ایثارگری: این نوع از وامهای بانکی برای جانبازان ۲۵٪ یا بیشتر، خانواده‌های شهدا، جانبازان فوت‌شده و مفقودالاثر بین ۲۵۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان است.
وام ازدواج
از طرح‌های دولت جهت آسان‌تر کردن ازدواج است. وام ازدواج یکی از شایع‌ترین وامهای بانکی، به عنوان یک وام قرض‌الحسنه به هر دو زوج داده می‌شود مبلغ این وام در سال ۱۴۰۳، ۳۰۰ میلیون تومان است. اگر مردان زیر ۲۵ و زنان زیر ۲۳ سال سن داشته باشند، می‌توانند وام ۳۵۰ میلیونی دریافت کنند. البته مبلغ این وام برای ایثارگران دوبرابر است.
درصد سود این وام ۴٪ است که از دلایل اصلی محبوب بودن این وام است. شرایط دریافت آن نیز داشتن ۲ ضامن معتبر است.
وام خرید کالا (جهیزیه)
خرید جهیزیه و کالاهای منزل، از بزرگ‌ترین دغدغه‌های تازه‌عروس و داماهایی است که زندگی مشترک خود را آغاز کرده‌اند. وام خرید کالا این مشکل را برطرف کرده است. این نوع از وامهای بانکی معمولا نیازمند یک ضامن کارمند و معتبر است که فیش کسر از حقوق نیز داشته باشد. نرخ سود این وام ۱۸٪ است.
وام فرزندآوری
از دیگر سیاست‌های جوانی و افزایش جمعیت، تشویق زوج‌های جوان به فرزندآوری از طریق اعطای وام فرزندان است. این طرح از فروردین ۱۴۰۰ آغاز شده است و به عنوان کمک‌هزینه برای خانواده‌هایی است که بعد از این تاریخ دارای فرزند می‌شوند.
| وام فرزندآوری | مبلغ |
| اول | ۲۰ میلیون تومان |
| دوم | ۴۰ میلیون تومان |
| سوم | ۶۰ میلیون تومان |
| چهارم | ۸۰ میلیون تومان |
| پنجم به بعد | ۱۰۰ میلیون تومان |
وام دانشجویی
دانشجویان سراسر کشور با مراجعه به صندوق رفاه دانشجویان، می‌توانند درخواست وام خود را ثبت کنند. این وام با سود کم و بدون نیاز به ضامن است و شرایط خاصی ندارد. بیشتر جهت پرداخت بدهی و شهریه دانشگاه انجام می‌شود.
وام مضاربه
مضاربه یکی از وامهای بانکی تخصصی است که به افرادی که می‌خواهند به فعالیت و کار در زمینه‌ی اقتصادی بپردازند، بر اساس پروانه شرکت و مدارک تاسیس، اعطا می‌شود. در نتیجه با این کار بانکی که به فرد متقاضی وام می‌دهد، در سود نهایی با او شریک می‌شود. درواقع این وام مانند یک قول‌نامه بین تاجر یا فعال اقتصادی و بانک است. طبق این قرارداد بانک موظف است سرمایه موردنیاز تاجر را فراهم کند.
انواع وام ها خرید خودرو
این مدل از وامهای بانکی صرفا جهت خرید خودروهای ایرانی و با ارائه فیش حقوقی به عنوان ضمانت امکان‌پذیر است. مبلغ این وام هرساله توسط نهاد‌های مربوطه تعیین می‌شود و برای هربانکی متفاوت است. شرایط دریافت داشتن ضامن کارمند با فیش کسر از حقوق است. نرخ سود آن ۱۸٪ است.
برای خرید خودروهای خارجی میتوانید از اعتبار خود در پلتفرم‌های آنلاین برای خرید اقساطی استفاده کنید.
وام خودروهای فرسوده
وام تعویض خودروهای فرسوده در جهت حفظ محیط زیست و داشتن هوای پاک و سالم به ماشین‌ها به ویژه تاکسی‌های قدیمی با سود ۴٪ داده می‌شود. بانک‌هایی مانند بانک ملت این وام را اعطا می‌کنند.
وام خرید تجهیزات اولیه
این وام برای کمک به تهیه‌ی دستگاه‌ها و ماشین‌آلات و همچنین مواد مورد نیاز اولیه در صنایع مختلف طراحی شده است تا چرخ ماشین اقتصادی کشور همواره در حال چرخش و رونق باشد. میزان مبلغ این وام به قیمت لوازم اولیه وابسته است.
این وامهای بانکی همچنین دارای یک دوره وقفه است که تا ۵ سال هم می‌تواند ادامه‌دار شود.
وام خوداشتغالی
این وام بانکی جهت دادن انگیزه به کسانی است که می‌خواهند کسب‌وکارهای شخصی خود را بنا کنند اما از نظر مالی توانایی انجام آن را ندارند. موسسه‌های مختلفی از جمله بنیاد شهید، سازمان بهزیستی و کمیته امداد در اعطای این وام به افراد نقش دارند.
وام فرهنگیان
این وامهای بانکی، شامل طرح‌هایی برای حمایت از فرهنگیان و قدردانی از زحمات آن‌ها مانند وام بازنشستگی یا وام فوری است که توسط بانک‌هایی مانند ملی، صادرات و ملت اعطا می‌شود.
وام بازنشستگان
جهت ارتقای کیفیت وام بازنشستگی افراد بعد از اتمام دوران اشتغال آن‌ها است
- بازنشستگان تامین اجتماعی: در صورتی که سن آن‌ها بیشتر از ۷۷ سال نباشد، می‌توانند با مراجعه به سایت kabta.ir درخواست وام خود را ثبت کنند.
- بازنشستگان کشوری: سایر بازنشستگان نیز با ارائه یک ضامن و داشتن شرایط موردنظر، می‌توانند جهت ثبت‌نام به سایت irمراجعه کنند.
وام اربعین
برای دریافت این نوع از وامهای بانکی ابتدا یک حساب سپرده به ارزش دو میلیون و پانصدهزار تومان باز کنید و سپس آن را به عنوان وثیقه نزد بانک قرار دهید. بعد از این مراحل میتوانید برای دریافت وام اقدام کنید. در سال ۱۴۰۲ مبلغ وام اربعین ۱۰ میلیون تومان بود. سود این وام ۲۳٪ است.
وام سهام عدالت
این وام به صورت کمک‌هزینه برای اقلام و کالاهای خوراکی برای دارندگان سهام عدالت است که پس از آزاد شدن سهام دولتی ارائه می‌شود. افراد واجد شرایط این وام می‌توانند از فروشگاه‌های زنجیره‌ای مشخص شده خرید کنند.
انواع وام ها بانکی سرباز ماهر
اگر خدمت سربازی ۲ ساله خود را به پایان رسانده‌اید و در یک حرفه یا مهارت ویژه تخصص دارید، میتوانید از این وام به ارزش ۱۵۰ میلیون تومان استفاده کنید. شرایط بازپرداخت آن به صورت ۷ ساله است.
وامهای بانکی بانوان
بانک‌های مختلفی ازجمله سینا، کشاورزی و دی برای تشویق و پشتیبانی از خانم‌های شاغل و خانه‌دار، وام‌هایی به آن‌ها اعطا می‌کنند. این کار به افزایش استقلال در بانوان و دختران کمک به‌سزایی می‌کند.
وام دیجیتال بانک‌ها
با گسترش و رونق فناوری، حتی پای سیستم‌های مالی جدید نیز به عرصه دیجیتال باز شده است. این سیستم‌ها خرید کردن و وام گرفتن کابران را به سطح جدیدی برده‌اند. آن‌ها با دادن اعتبار آنلاین، امکان خرید قسطی را فراهم کرده‌اند.
سیستم‌های مالی دیجیتال، ارتباط کاربران و بانک‌ها را برقرار می‌کنند. بانک‌ها نیز با دادن پیشنهادات ویژه از قبیل وامهای بانکی کوچک و بزرگ، تجربه جدیدی از خرید را برای مشتریان خود رقم می‌زنند.
شرایط کلی دریافت انواع وام ها بانکی
براساس آنچه که گفته شد وامهای مختلف ممکن است به مدارک و شرایط متفاوتی نیاز داشته باشند اما به طور کلی دریافت تمامی وام‌ها به این ۳ شرط وابسته است:
- مدارک هویتی، شغلی و درآمد فرد وام گیرنده
- مدارک هویتی، شغلی و درآمد ضامن‌ها
- مدارک لازم برای وام مثل سند ملک یا خودرو
سخن پایانی
در این مقاله به انواع وامهای بانکی در ایران، روش‌های دریافت و شرایط آن‌ها پرداخته شد. دیدید که وامهای مختلفی بسته به شرایط افراد و براساس سن، جایگاه اجتماعی، موقعیت شغلی و نیازهای آن‌ها وجود دارد. برای دریافت هریک از این وام‌ها، بهترین راه مراجعه حضوری به شعب بانک موردنظر و تحقیق درباره‌ی شرایط دریافت و بازپرداخت آن است.
سپس با اطمینان خاطر و آگاهی ازاقساط، میتوانید نسبت به فراهم کردن مدارک و گرفتن وام اقدام کنید.
همچنین میتوانید با مراجعه به بخش آگهی ها و ارائه انواع وام بانکی از 100 تا 400 میلیون تومان از هر مبلغی که شما نیاز دارید مطلع شوید.
